A FABULA DA ABELLA HARAGANA

Había unha vez nunha colmea unha abella que non quería traballar, é dicir, percorría as árbores unha por unha para tomar o xulgo das flores; pero en vez de conservalo para convertilo en mel, tomábao todo.
Era, pois, unha abella haragana.Todas as mañás o sol quentaba o ar, a abelliña asomábase á porta da colmea, vía que facía bo tempo, se peiteaba coas patas, como fan as moscas, e botaba entón a voar, moi contenta do lindo dia. Zumbaba morta de gusto de flor en flor, entraba na colmea, voltaba a sair, e asi pasaba todo o día mentres as outras abellas se mataban traballando para encher a colmea de mel, porque o mel é o alimento das abellas recén nacidas.
Como as abellas son moi serias, comezaron a desgustarse co proceder da irmá haragana. Na porta das colmeas hai sempre unhas cantas abellas que están de gardas para coidar que non entren bichos na colmea. Estas abellas acostuman ser moi vellas, con grande experiencia da vida e teñen o raxo pelado porque perderon todos os pelos ao cofar contra a porta da colmea.
Un día, pois, detiveron á abella haragana cando ía entrar, dicíndolle:
-Parceira: é necesário que traballes, porque tódalas abellas debemos traballar.
A abelliña contestou:
-Eu ando todo o día voando, e cánsome moito.
-Non é cuestión de que canses moito -responderon-, se non de que traballes un pouco. É a primeira advertencia que che facemos.
E dicindo así deixárona pasar.
Pero a abella haragana non se corrixia. De modo que á tarde seguinte as abellas que estaban de guardia dixéronlle:
-Hai que traballar, irmá.
E ela respondeu deseguido:
-¡Un destes días vouno facer!
-Non é cuestión de que o fagas un destes días -respondéronlle-, se non mañá mesmo. Lembrate disto.E deixárona pasar.
Ao anoitecer seguinte repetíuse a mesma cousa. Antes de que lle dixesen nada, a abelliña exclamou:
-¡Sei, si, irmás! Xa me lembro que o prometín!
-Non é cuestión de que te lembres do prometido - respondéronlle-, se non de que traballes. Hoxe é dezanove de abril. Pois ben: trata de que mañá vinte, trouxeses unha pinga sequeira de mel. E agora, pasa.
E dicindo isto, se apartaron para deixala entrar.
Pero o vinte de abril pasou en van como todos os demáis coa diferenza de que ao caer o sol o tempo descompúxose e comezou a soprar un vento frío.
A abelliña haragana voou apresurada cara a súa colmea, pensando no quentiño que estaría alá adentro. Pero cando quixo entrar, as abellas que estaban de guardia impedíronllo.
-¡Non se entra!-dixéronlle .
-¡Eu quero entrar!-clamou a abelliña-.Esta é a miña colmea.
-Esta é a colmea dunhas pobres abellas traballadoras contestáronlle as outras-.Non hai entrada para as haraganas.
-¡Mañá sen falta vou traballar!- insistíu a abelliña.
-Non hai mañá para as que non traballan- responderon as abellas, que saben moita filosofía.
E dicindo isto empurrárona a fora.
A abelliña, sen saber o que facer, voou un pouco aínda; pero xa a noite caía e víase malamente. Quixo apañarse dunha folla, e caeu ao chan. Tiña o corpo entumecido polo ar frío, e non podía voar máis.
Arrastrándose entón polo chan, rubindo e baixando dos paiños e pedriñas, que lle semellaban montañas, chegou á porta da colmea, a tempo que comenzaban a caer frías pingas de choiva.
-¡Ay, o meu Deus!-clamou a desamparada-.Vai chover, e voume morrer de frío. E tentou entrar na colmea.
Pero de novo pecháronlle o paso.
-¡Perdón!-xemeu a abella-.Deixenme entrar!
-Xa é tarde -respondéronlle.
-¡Por favor, irmás! Teño sono!
-É mais tarde aínda.
-¡Parceiras, por piedade! Teño frío!
-Imposible.
-¡Por última vez! Voume morrer! Entón dixéronlle:
-Non, non morrerás. Aprenderás nunha soa noite o que é o descanso gañado co traballo. Vaite .
E botárona.


Entón, tremendo de frío, coas ás molladas e enzopelando, a abella arrastrouse, arrastrouse ata que de pronto rodou por un buraco; caeu rodando, mellor dito, ao fondo dunha caverna.
Creu que non ía parar nunca de baixar. Ao fin chegou ao fondo, e achouse ante unha víbora, unha cobra verde de raxo cor ladrillo, que a ollaba roscada e empresta a lanzarse sobre ela.
En verdade, aquela caverna era a oca dunha árbore que trasprantaran cara tempo, e que a cobra escollera de guarida.
As cobras comen abellas, que lles gostan moito. Por iso a abelliña, ao atoparse ante a súa inimiga, bisbillotou pechando os ollos:
-¡Adeus á miña vida! Esta é a última hora que eu vexo a luz.
Pero con grande sorpresa súa, a cobra non soamente non a devorou se non que lle dixo: -¿o que tal, abelliña? Non has de ser moi traballadora para estar aquí a estas horas.
-É certo -bisbillotou a abella-.Non traballo, e eu teño a culpa.
-Sendo así -agregou a cobra, burlona-, vou sacar do mundo a un mal bicho coma ti.Voute comer, abella.
A abella, tremendo, exclamou entón: -¡Non é xusto iso, non é xusto!Non é xusto que vostede me coma porque é máis forte ca eu.Os homes saben o que é xustiza.
-¡Ah, ah!-exclamou a cobra, enroscándosé lixeiro -.Ti cres que os homes que lles sacan o mel a vostedes son máis xustos, grandísima parva?
-Non, non é por iso que nos sacan o mel -respondeu a abella.
-¿E por o que, entón?
-Porque son máis intelixentes.
Así dixo a abelliña. Pero a cobra botouse a rir, exclamando:
-¡Boh! Con xustiza ou sen ela, voute comer, apróntate.
E botouse atrás, para se lanzar sobre a abella. Pero ésta exclamou:
-Vostede fai iso porque é menos intelixente ca eu.
-¿Eu menos intelixente que ti, mocosa?-riuse a cobra.
-Asi é -afirmou a abella.
-Pois ben -dixo a cobra-, imos a velo .Imos facer dúas probas. A que faga a proba máis rara, ésa gaña. Se gaño eu, cómote.
-¿E se gaño eu?-preguntou a abelliña.
-Se gañas ti -repuxo a súa inimiga-, tes o dereito de pasar a noite aquí, ata que sexa de día. Convéncete?
-Acepto -contestou a abella.
A cobra botouse a rir de novo, porque se lle ocorrera unha cousa que xamáis podería facer unha Abella. E hei aquí o que fixo:
Saiu un intre afora, tan velozmente que a abella non tivo tempo de nada. E voltou traendo unha cápsula de sementes de eucalipto, dun eucalipto que estaba ao lado da colmea e que lle daba sombra.
Os rapaces fan bailar como trompos esas cápsulas, e chámanlles trompiñas de eucalipto.
-Isto é o que vou facer -dixo a cobra-.Fíxate ben, atención!
E arrolando vivamente o rabo ao redor da trompiña como un piolín desenrolou a toda velocidade, con tanta rapidez que a trompiña ficou bailando e zumbindo coma un tolo.
A cobra ría, e con moita razón, porque xamáis unha abella fixo nin poderá facer bailar a unha trompiña. Pero cando a trompiña, que se ficara dormido zumbindo, como lles pasa aos trompos de laranxeira, caeu por fin ao chan, a abella dixo:
-Esa proba é moi linda, e eu nunca poderei facer iso.
-Entón, cómote -exclamou a cobra.
-¡Un momento!Eu non podo facer iso: pero fago unha cousa que ninguén fai.
-¿O que é iso?
-Desaparecer.
-¿Como?-exclamou a cobra, dando un salto de sorpresa-.Desaparecer sen sair de aqui?
-Sen sair de aqui.
-¿E sen agocharte na terra?
-Sen me agochar na terra.
-Pois ben, faino !E se non o fas, cómote deseguida - dixo a cobra.
O caso é que mentres a trompiña bailaba, a abella tivera tempo de examinar a caverna e vira unha plantiña que medraba alá. Era un arbustiño, case un yuyiño, con grandes follas do tamaño dunha moeda de dous centavos.

A abella arrimouse á prantiña, tendo coidado de non tocala , e dixo asi:
-Agora tócame á miña, señora cobra.Vaime facer o favor de se dar a volta, e contar ata tres. Cando diga "tres", búsqueme por todas partes, ,xa non estarei máis!
E asi pasou, en efecto.A cobra dixo :"un...,dous...,tres", e voltouse e abriu a boca cuan grande era, de sorpresa: alá non había ninguén. Ollou enriba, abaixo, a todos lados, percorreu os recunchos, a plantiña, tanteou todo coa língua.Inútil: a abella desaparecera.
A cobra comprendeu entón que se a súa proba da trompiña era moi boa, a proba da abella era simplemente extraordinaria. O que se fixera?, onde estaba?
Non había modo de achala .
-¡Boh!-exclamou por fin-.Doume por vencida. Onde estás?
Unha voz que apenas oíase -a voz da abelliña- saíu do medio da cova.
-¿Non me vas facer nada?-dixo a voz-.Podo contar co teu xuramento?
-Si -respondeu a cobra-.Xúrocho. Onde estás?
-Aquí -respondeu a abelliña, aparecendo de entre unha folla pechada da plantiña.
O que pasara?Unha cousa moi sinxela: a plantiña en cuestión era unha sensitiva, moi comun tamén aquí en Bons Ares, e que ten a particularidade de que as súas follas péchanse ao menor contacto. Soamente que esta aventura pasaba en Misións, onde a vexetación é moi rica, e polo tanto moi grandes as follas das sensitivas. De aquí que ao contacto da abella, as follas pecháranse, ocultando completamente ao insecto.

A intelixencia da cobra non atinxira nunca a darse conta deste fenómeno; pero a abella o observara, e aproveitouse del para salvar a súa vida.
A cobra non dixo nada, pero ficou moi irritada coa súa derrota, tanta que a abella pasou toda a noite lembrando á sua inimiga a promesa que fixera de respetala .
Foi unha noite longa, interminable, que as dúas pasaron arrimadas contra a parede máis alta da caverna, porque a trevoada desencadeárase, e a auga entraba coma un río adentro.
Facía moito frío, ademais, e adentro reinaba a mouridade mais completa. De cando en cando a cobra sentía impulsos de se lanzar sobre a abella, e ésta cría entón chegado o termo da súa vida.
Nunca, xamáis, creu a abelliña que unha noite podería ser tan fría, tan longa, tan horrible. Lembraba a súa vida anterior, durmindo noite tras noite na colmea, ben quentiña, e choraba entón en silencio.
Cando chegou o día, e saiu o sol, porque o tempo compuxérase, a abelliña voou e chorou outra vez en silencio ante a porta da colmea feita polo esforzo da familia. As abellas de guardia deixárona pasar sen lle dicir nada, porque comprenderon que a que voltaba non era a paseandeira haragana, se non unha abella que fixera en só unha noite un duro aprendizaxe da vida.
Así foi, en efecto. En adiante, ningunha como ela recolleu tanto polen nin fabricou tanto mel. E cando o outono chegou, e chegou tamén o termo dos seus días, tivo aínda tempo de dar unha última lección antes de morrer ás xoves abellas que a rodeaban:
-Non é a nosa intelixencia, se non o noso traballo quen nos fai tan fortes. Eu usei unha soa vez da miña intelixencia, e foi para salvar a miña vida. Non necesitaría dese esforzo, se traballase como todas. Canseime tanto voando de aqui para alá, como traballando. O que me faltaba era a noción do deber, que adquirín aquela noite. Traballen, parceiras, pensando que o fin a que tenden os nosos esforzos -a felicidade de todos- é moi superior á fatiga de cada un. A isto os homes chámano ideal, e teñen razón. Non hai outra filosofia na vida dun home e dunha abella